21 czerwca 2016 r. państwa członkowskie Unii Europejskiej wypracowały porozumienie dotyczące tzw. Dyrektywy przeciwko unikaniu opodatkowania (Anti – Tax Avoidance Directive („Dyrektywa ATAD), której głównym założeniem jest przeciwdziałanie praktykom agresywnej optymalizacji podatkowej.

Główne założenia dyrektywy atad

Jednym z priorytetów Dyrektywy ATAD jest ujednolicenie regulacji unijnych wymierzonych w praktyki unikania opodatkowania ze standardami zaproponowanymi przez OECD pod koniec 2015 r. w ramach tzw. planu BEPS. Wejście w życie Dyrektywy ATAD ma zatem na celu przede wszystkim zagwarantowanie określonego poziomu ochrony interesów finansowych państw członkowskich Unii Europejskiej, poprzez skuteczne ograniczanie podmiotom gospodarczym możliwości dopuszczania się praktyk agresywnej optymalizacji podatkowej, w tym poprzez tzw. przerzucanie dochodów pomiędzy podmiotami powiązanymi. Cel ten ma zostać osiągnięty m. in. poprzez zobowiązanie państw członkowskich Unii Europejskiej do implementacji do krajowych systemów podatkowych przepisów dotyczących:

1.    zagranicznych spółek kontrolowanych („CFC Rules”),
2.    podatku wyjścia w przypadku przeniesienia aktywów lub zmiany rezydencji podatkowej („Exit tax”),
3.    ograniczeń w zakresie zaliczania odsetek do kosztów podatkowych,
4.    opodatkowania struktur hybrydowych oraz
5.    ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Cfc rules

Założenie przepisów Dyrektywy ATAD dotyczących CFC Rules jest tożsame z istotą regulacji już obowiązujących w polskim porządku prawnym – CFC Rules stanowić mają instrument przeciwdziałający zjawisku przerzucania dochodów do państw stosujących korzystniejsze zasady ich opodatkowania, niż państwo z którego dochody są przenoszone. Przewidziane Dyrektywą ATAD regulacje w zakresie CFC Rules  mają uczynić spółkę posiadającą udziały w spółce uznanej za zagraniczną spółkę kontrolowaną („CFC”) podatnikiem podatku od dochodów osiągniętych przez taką CFC, jeżeli spółka ta będzie posiadać co najmniej 50% praw w kapitale CFC, a sama CFC ulokowana będzie w państwie przewidującym opodatkowanie jej dochodów stawką niższą o co najmniej 50% od stawki podatku, który byłby należny w państwie rezydencji spółki – udziałowca CFC.  Dyrektywa ATAD ma także uprawniać państwa członkowskie do zwolnienia swoich rezydentów podatkowych z opodatkowania dochodów osiąganych przez CFC, jeżeli CTC prowadzić będą tzw. istotną działalność gospodarczą.

Exit tax

Dyrektywa ATAD przewidywać będzie także zasady opodatkowania tzw. podatkiem wyjścia podmiotów trwale przenoszących aktywa lub rezydencję podatkową do innego państwa członkowskiego albo państwa trzeciego. Wysokość podatku ma być równa wartości rynkowej przenoszonych aktywów ustalonej na dzień przeniesienia i pomniejszonej o ich wartość dla celów podatkowych. Podkreślenia wymaga jednak, iż Dyrektywa ATAD przewiduje możliwość odroczenia płatności Exit tax w ten sposób, iż podatek ten płatny będzie ratalnie, w ciągu 5 lat od dnia dokonania transferu. Rozwiązanie to nie znajdzie jednak zastosowania, jeżeli podatnik:

1.    dokonuje transferu aktywów lub przenosi rezydencję podatkową bezpośrednio lub pośrednio do państwa trzeciego,
2.    dokona zbycia aktywów przeniesionych uprzednio do innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
3.    ogłosi upadłość lub ulegnie likwidacji.

Co istotne, w świetle postanowień Dyrektywy ATAD, ostateczny termin wprowadzenia do krajowego porządku prawnego przepisów dotyczących Exit tax, przypada na 31 grudnia 2019 r.

Nowe ograniczenia w zakresie zaliczania odsetek w ciężar kosztów podatkowych

W świetle postanowień Dyrektywy ATAD, odsetki wypłacane przez podatników nie będą mogły stanowić dla nich kosztów uzyskania przychodów w zakresie w jakim będą przekraczać wysokość 30% EBITDA lub kwotę stanowiącą równowartość 3 milionów euro. Ograniczenia te zostaną jednak wyłączone względem podatników tworzących tzw. „skonsolidowane grupy podatników”, której przykładem podatkowa grupa kapitałowa, występująca w polskim porządku prawnym.

Rafał Czyżyk, radca prawny
Piotr Porzycki, prawnik
„Marek Czernis Kancelaria Radcy Prawnego”
w Szczecinie


Więcej informacji znajdą Państwo na stronie www.czernis.pl