• <

Niespokojnie na wyspach Nowej Kaledonii. To ważny obszar Francji na Pacyfiku

Strona główna Marynarka Wojenna, Bezpieczeństwo Morskie, Ratownictwo Niespokojnie na wyspach Nowej Kaledonii. To ważny obszar Francji na Pacyfiku

Partnerzy portalu

Fot. Żandarmeria Francuska

Na obszarze francuskie terytorium zamorskiego na Oceanie Spokojnym wrze. Prezydent Macron ogłosił stan wyjątkowy. Powodem tego mają być zmiany w prawie wyborczym, przez co o swoją pozycję boją się Kanakowie, rodzima ludność obszaru. Odżywają nastroje niepodległościowe, a pojawiają się też teorie, że za zamieszkami stoją Chiny, widzące w wyspach kolejny punkt do ekspansji.

Zamieszki rozpoczęły się w nocy z wtorku na środę (14-15 maja) z powodu informacji o opracowywanej reformie prawa wyborczego na wyspach, które  dawałyby możliwość głosowania lokalnie obywatelom Francji mieszkającym w Nowej Kaledonii od co najmniej dekady. Według liderów Kanaków najwięcej na tym straci rdzenna ludność obszaru, która z racji na status autochtonów cieszyła się pewnymi przywilejami nadanymi w wyniku polityki dekolonizacyjnej. W 1998 roku, po latach kryzysu politycznego w Nowej Kaledonii, zawarto tzw. porozumienie z Noumei, które zapewniło obszarowi autonomię i ograniczyło głosowanie do ludności rdzennej, urodzonej na wyspach, a także osób, które przybyły do Nowej Kaledonii przed ugodą Paryża z separatystami. Jednakże z racji na to, że Kanakowie stanowią ok. 40% ludności, a resztę stanowi populacja pochodząca z innych wysp oraz europejska, Paryż kierować się ma chęcią zrównania prawa wszystkich mieszkańców. Okazało się to zadziałać jako "beczka prochu". W ich wyniku wybuchły zamieszki, w wyniku których zginęły cztery osoby (w tym dwóch żandarmów), a kilkaset zostało rannych. Francuskie władze planują wysłanie dodatkowych jednostek sił zbrojnych i policji, aby opanować sytuację. Podkreślają, że trzykrotnie od 1998 ogłaszano referenda w sprawie niepodległości, kolejno w 2018, 2020 i 2021, które wygrali zwolennicy pozostania we Francji. Jednakże ostatnie zostało zbojkotowane przez separatystów, z racji że odbywało się ono w okresie pandemii COVID-19.


Destabilizacja Nowej Kaledonii stanowi duże wyzwanie dla Francji, jako że na tym obszarze znajdują się bogate złoża kobaltu i niklu, stanowiące odpowiednio 8 i 12% światowych złóż. Ponadto znajdują się bazy francuskiej armii, w tym sił morskich. W Pointe Chalaix stacjonują okręty, m.in. fregata typu Floréal, FS Vendémiaire (F734), patrolowce FS D'Entrecasteaux (A621) oraz typu Félix, FS Éboué Auguste Bénébig (P779). W przyszłości mają tam trafić także patrolowiec FS Jean Tranape (P782) i amfibijna jednostka desantowa (Engin de débarquement amphibie rapide, EDA-S). Oprócz tego w skład garnizonu na wyspach wchodzą nawodne jednostki pomocnicze, ponadto śmigłowce lotnictwa morskiego, samoloty wojsk powietrznych a także nieduży komponent wojsk lądowych, w tym oddział piechoty morskiej.

Fregata Vendémiaire, fot. MW Francji


Choć garnizon liczy mniej niż 2000 żołnierzy, kontrola nad wyspą ma istotne znaczenie dla francuskiej polityki z racji na interesy w tym rejonie świata, bliskość akwenów działalności gospodarczej, w tym wydobywczej, oraz dogodny punkt do zatrzymania się okrętów, statków jak i jednostek latających. Dochodzi do tego sąsiedztwo z wyspiarskimi republikami regionu, a także odległymi o kilkaset kilometrów Australią i Nową Zelandią, co ma także znaczenie dla gospodarki i polityki francuskiej.

Obecnie konflikt wciąż eskaluje, a władze Francji zdecydowały się wysłać dodatkowy kontyngent blisko 1000 żołnierzy i żandarmów do stolicy Nowej Kaledonii, Noumei. Zadaniem personelu wojskowego będzie zabezpieczenie portu morskiego i lotniska. Konflikt zagraża gospodarce regionu, przy czym istnieją podejrzenia, że w razie ogłoszenia bądź wywalczenia niepodległości przez Kanaków regionem mogą zainteresować się Chiny, stosując tu podobną politykę, jak w przypadku Rosji i krajów Afrykańskich, tj. podsycać antyfrancuskie nastroje, by zająć miejsce Francji jako nowy protektor. Wynika to także z oskarżeń o mieszanie się Pekinu w politykę państw wyspiarskich na Pacyfiku, celem zwiększania swoich wpływów. Ogłoszenie niezależności Nowej Kaledonii miałoby się również wiązać, zdaniem części komentatorów, z szeregiem inwestycji w regionie, realizowanych przez przedstawicieli chińskiego biznesu. Dochodzi tu również dostęp do wspomnianych źródeł kobaltu i niklu, jako potrzebnych dla gospodarki Chin.

Partnerzy portalu

Dziękujemy za wysłane grafiki.