Portugalska marynarka wojenna zleciła firmie Damen Shipyards Group zaprojektowanie, budowę i wyposażenie najnowocześniejszego okrętu wielozadaniowego. Umowę podpisali dyrektor ds. okrętów kadm. Jorge Pires i dyrektor handlowy Damen Shipyards Group Jan Wim Dekker. Jednostka ma połączyć w sobie działalność badawczą, zwiadowczą i możliwość rozmieszczania pojazdów bezzałogowych.

Holenderski koncern opracował projekt tego wielozadaniowego okrętu w oparciu o specyficzne wymagania portugalskiej marynarki wojennej (Marinha de Guerra Portuguesa). Powstały projekt ma być w zamierzeniu wielozadaniową platformą morską, której główne zadania obejmują badania oceaniczne, poszukiwanie i ratownictwo (SAR), pomoc w sytuacjach kryzysowych, a także operacje związane z bezpieczeństwem i wsparciem morskim. W tym celu okręt będzie mógł rozmieszczać bezzałogowe drony i posłuży za lądowisko dla śmigłowców. Przyglądając się wstępnemu projektowi jednostka przywodzi na myśl okręty desantowe-doki, bądź określane też jako Landing platform helicopter (LPH). Przy tym zamówienie dla Portugalii będzie od nich mniejsze, o długości 107 metrów. Zwykle są to okręty dość dużych rozmiarów, zdolne do transportu obok sił powietrznych także lądowych. W tym przypadku jednak okręt ma być w pełni dedykowany zarówno śmigłowcom, jak i wszelkim pojazdom bezzałogowym, wpisując się w rozwój synergii, gdzie wprowadzane do sił zbrojnych drony mają pełnić rolę uzupełnienia zdolności konwencjonalnego uzbrojenia.

Projekt odbywa się w ramach europejskiego procesu przetargowego i jest finansowany ze środków Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility, RRF) będącego częścią NextGenerationEU (pakietu naprawy gospodarczej mającego na celu wsparcie państw członkowskich UE dotkniętych pandemią COVID-19).

Do celów badań oceanicznych i monitoringu okręt zostanie wyposażony w laboratoria i pomieszczenia dla kadry naukowej. Jeśli chodzi o wsparcie morskie, będzie miał wiele cech konstrukcyjnych umożliwiających takie operacje, jak choćby rampa rufowa dla bezzałogowych pojazdów podwodnych (Unmanned underwater vehicle, UUV) i nawodnych (Unmanned surface vehicle, USV), a także kabiny załogi o wymiarach 94 x 11 metrów i hangarów dla bezzałogowych statków powietrznych (Unmanned aerial vehicle, UAV).

Nowy okręt, który otrzyma nazwę NRP Don João II (A888) zostanie sklasyfikowany przez portugalską marynarkę wojenną jako wielofunkcyjna platforma morska (Multifunctional Naval Platform). Aby w pełni dopasować się do tego oznaczenia, Damen ściśle współpracował z zamawiającym, aby uwzględnić w projekcie przyszłą wszechstronność. Złoży się na to z pokład ładunkowy o powierzchni 650 m2 i miejsce na dwanaście 20-stopowych kontenerów. Dzięki temu w razie potrzeby można instalować systemy modułowe, takie jak kontenerowe obiekty szpitalne, komory hiperbaryczne lub sprzęt ROV.

– Jesteśmy dumni, że zostaliśmy wybrani do budowy tego spektakularnego statku dla portugalskiej marynarki wojennej. Jesteśmy przekonani, że ten statek będzie kamieniem milowym w sektorze morskim. Jest pierwszym w swoim rodzaju, oferującym najwyższe możliwości w zakresie zwiększania świadomości, wdrażania i zarządzania wszystkimi typami dronów. Wielozadaniowa funkcjonalność tego statku umożliwi portugalskiej marynarce wojennej realizację najbardziej wymagających misji, a jednocześnie umożliwi prowadzenie działań badawczych w najgłębszych obszarach oceanu. Podkreśla także ścisłe relacje Damena z portugalską marynarką wojenną i pokazuje kolejny przykład współpracy europejskiego przemysłu obronnego – powiedział dyrektor generalny Damen Shipyards Group Arnout Damen po ceremonii podpisania kontraktu.

Portugalska marynarka wojenna ma obecnie w służbie dwa okręty zbudowane przez Damena. Są to 122-metrowe wielozadaniowe fregaty typu Bartolomeu Dias: NRP Bartolomeu Dias i NRP D. Francisco de Almeida. Obydwa okręty pierwotnie służyły w Królewskiej Holenderskiej Marynarce Wojennej (jako fregaty typu Karel Doorman), zanim przeszły znaczący program modernizacji prowadzony przez Damena oraz holenderską agencję kierowania zasobami i IT (Commando Materieel en IT, COMMIT).