Na obszarze Zatoki Gdańskiej zaobserwowano 10 lipca br. były okręt morskiego rodzaju sił zbrojnych w asyście wojskowego holownika H-5 i motorówki cumowniczej M-22 z Dywizjonu Okrętów Wsparcia 3. Flotylli Okrętów. Podobnie jak w przypadku niedawno sprzedanego ex-ORP Kondor mnożą się pytania, w tym najważniejsze, jaki los czeka tę jednostkę?

Taki widok z pewnością jest smutny dla miłośników tematyki okrętowej, a także marynarzy, zarówno w czynnej służbie jak i po jej zakończeniu. W związku z wycofaniem jednostki mnożyły się pytania odnośnie jej przyszłości, od przysłowiowego "pójścia na żyletki" do uczynienia z niego jednostki muzealnej lub innej formy atrakcji. Pojawiły się nawet sugestie, żeby okręt sprzedać (lub przekazać) Ukrainie i poddać w związku z tym gruntownemu remontowi i modernizacji. Miałoby to ukraińskim siłom morskim zapewnić rozwiązanie pomostowe w ramach odtwarzania zdolności obrony przeciwminowej jej marynarki wojennej. Niemniej los byłego okrętu pozostaje niewiadomą. Jego obecnym dysponentem jest Agencja Mienia Wojskowego, niemniej od zakończenia służby pozostawał zacumowany w Porcie Wojennym Gdynia.

ORP Czajka był niszczycielem min proj. 206FM, służącym pod biało-czerwoną banderą w latach 1966-2021. Do 1998 roku służył jako trałowiec bazowy proj. 206F, lecz wraz z bliźniaczymi ORP Mewa i ORP Flaming przeszła gruntowną modernizację, trwającą dwa lata. Pomimo że miały kilkadziesiąt lat, należały do najbardziej zapracowanych i eksploatowanych okrętów polskiej Marynarki Wojennej, służąc w 13. Dywizjonie Trałowców, przyporządkowanym wpierw do 9. Flotylli Obrony Wybrzeża w Helu, a po jego rozwiązaniu kolejno do 8. Flotylli Obrony Wybrzeża, 3. Flotylli Okrętów i na koniec znowu do 8. FOW.

Do zadań ORP Czajka należało sprawdzanie bezpieczeństwa akwenów morskich pod kątem obecności obiektów niebezpiecznych, a także ich lokalizowanie, wydobycie bądź neutralizowanie na miejscu. Wielokrotnie okręt współpracował z innymi jednostkami nawodnymi polskiej Marynarki Wojennej, a także Grupą Nurków Minerów. Kilkukrotnie (w 2003, 2007, 2010 i 2013 roku) wchodził w skład Stałego Zespołu Okrętów Przeciwminowych NATO Grupa 1 (Standing NATO Mine Countermeasures Group 1, SNMCMG-1), wykonując zadania na Morzu Bałtyckim i Północnym, a także biorąc regularnie udział w ćwiczeniach krajowych i międzynarodowych. Swoje ostatnie zadanie okręt wykonywał w ramach międzynarodowej operacji przeciwminowej pk. "Open Spirit" na wodach Estonii w 2021 roku, niedługo przed wycofaniem okrętu ze służby w związku z jego wyeksploatowaniem. Na szczęście służący na nim marynarze niedługo potem przeszli na trzy, nowe niszczyciele min proj. 258. Ponadto do służby w 12. Dywizjonie mają wejść w latach 2026-2027 dalsze trzy okręty tego projektu, wśród nich przyszły ORP Czajka, który będzie kontynuatorem tradycji nazwy swojego poprzednika.

AKTUALIZACJA

Oprócz ex-ORP Czajka z basenu VIII leżącego w Porcie Wojennym Gdynia odholowano również ex-ORP Mewa i ex-ORP Flaming. Obecnie miejscem, gdzie będą cumować, jest XI port na Oksywiu, nieopodal dwóch wycofanych ze służby okrętów podwodnych typu Kobben. Jak poinformowały służby prasowe polskiej Marynarki Wojennej, "nie jest to sytuacja związana z jakimikolwiek likwidowaniem byłych okrętów". Nie oznacza to więc, że w tym momencie ich dalszy los został przesądzony.