• <

Chiny na energetycznym kursie. Skorzystają porty i morski transport

Strona główna Porty Morskie, Terminale, Logistyka Morska, Transport Morski Chiny na energetycznym kursie. Skorzystają porty i morski transport

Partnerzy portalu

Obecnie Chiny zamieszkuje 18% światowej populacji, zużywa 26% światowej energii pierwotnej, emituje 33% światowego CO2 związanego z energią i jest zdecydowanie wiodącym krajem w instalacji odnawialnych źródeł energii. Transformacja energetyczna w Chinach ma kluczowe znaczenie dla przyszłości Chin i powodzenia globalnej transformacji energetycznej – podkreślają eksperci DNV, autorzy raportu „Energy Transition Outlook China 2024”.

Należy podkreślić, że beneficjentami dynamicznego rozwoju chińskiego przemysłu energii odnawialnej są również konsumenci krajów europejskich, a przegranymi przemysł. Spektakularnym przykładem jest praktycznie całkowity zanik produkcji paneli fotowoltaicznych. Firmy z UE ograniczają się do montażu paneli importowanych z Chin, często z konstrukcjami do ich mocowania i dodatkowym osprzętem. 

Kurs na OZE znajduje również swój wyraz w przenoszeniu zamówień operatorów europejskich ze stoczni UE do Chin. Statki do obsługi morskich farm wiatrowych również coraz częściej budowane są w Chinach. Stocznie tego kraju opanowały już rynek dużych jack-up’ów i „dźwigowców”, o czym pisaliśmy tutaj.

Niebo przejrzyste na Chinami


- Nikt, kto regularnie odwiedzał Chiny w ciągu ostatniej dekady, tak jak ja, nie zauważy, że niebo nad miastami staje się coraz bardziej przejrzyste, a ulice coraz bardziej zapełnione elektrycznymi samochodami i autobusami – zauważa we wstępie do raportu Remi Eriksen, Group President, CEO, DNV.  

Zauważa on, że „Są to widoczne oznaki szeroko zakrojonych wysiłków na rzecz dekarbonizacji prowadzonych w Chinach. Z pozycji, w której w 2023 r. znajdowały się Chiny odpowiedzialne za jedną trzecią światowych emisji CO2 związanych z energią, do 2050 r. udział ten zmniejszy się do jednej piątej”.

Faktycznie emisja CO2 Chin zmniejsza w niesamowitym tempie. Wynika to głównie z zastępowania węgla OZE w miksie energetycznym oraz elektryfikacją całych segmentów rynku przemysłu i konsumpcyjnego. Przewiduje się, że emisje w Chinach osiągną w 2026 r., najwyższy poziom i potem ich udział będzie maleć. Do 2040 r. zmniejszą się o 30%. Program rządu Chin jest konsekwentnie realizowany i zakłada do 2030 r. zmniejszenie intensywność emisji dwutlenku węgla na jednostkę PKB o 65% w porównaniu z poziomem z 2005 r.

DNV analizując jego realizację prognozuje redukcję jedynie o 59%. Zaznacza się raporcie, że „w dłuższej perspektywie Chiny są bliskie osiągnięcia swojego celu, jakim jest neutralność pod względem emisji dwutlenku węgla do 2060 r.”  Warunkiem osiągnięcia tego celu jest przyspieszenie procesów sprzyjających dekarbonizacji gospodarki. Obecnie Chiny odpowiadają za 33% globalnych emisji CO2.  W 2050 r. powinien zmniejszyć się do 22%.

Jest to możliwe, na podstawie oceny danych z ostatnich lat. Bowiem w 2022 r. Chiny odpowiadały za 35% przyrostu mocy elektrowni słonecznych i 40% przyrostu mocy elektrowni wiatrowych instalowanych na całym świecie. No podstawie rosnącego potencjału fabryk działających w branży energii odnawialnej można założyć, że wysoki względny udział w zwiększaniu mocy odnawialnych będzie się utrzymywał aż do połowy XXI wieku. 


Elektryfikacja w fabryce i domu


Zużycie energii w Chinach osiągnie szczyt do 2030 r. i zmniejszy się o 20% do 2050 r. Będzie to efekt prowadzonej na szeroką skalę  elektryfikacji i co ważne - poprawie efektywności energetycznej. Autorzy raportu przewidują, że „w 2050 r. Chiny będą rywalizować z OECD w regionie Pacyfiku w kategorii najbardziej zelektryfikowanego regionu świata, w którym energia elektryczna pokrywa 47% końcowego zapotrzebowania na energię”. W efekcie elektryfikacji kraju, w 2035 r. energochłonność spadnie o jedną trzecią, a w 2050 r. o połowę w porównaniu z obecnym poziomem, osiągając 2,2 MJ/USD.


Figure 5. China's generation by source, 2013-2022

Amerykańska agencja EIA przewiduje, że Chiny planują osiągnąć najwyższy poziom emisji CO2 do 2030 r. i osiągnąć neutralność pod względem emisji dwutlenku węgla do 2060 r. W ramach tego celu Chiny beda zwiększyć do 2030 r. całkowitą zainstalowaną moc elektrowni wiatrowych i słonecznych do 1200 GW. Pod koniec 2022 r. elektrownie wiatrowe i słoneczne miały łączną moc zainstalowaną na poziomie 758 GW. W 2023 r. Chiny  dodały ponad 95 GW do 120 GW energii słonecznej, a od maja 2023 r. dodano już 61 GW. BloombergNEF ustalił, że w 2023 r. Chiny dodały 64 GW zainstalowanej mocy z energii wiatrowej, w tym 56 GW na lądzie i 8 GW na morzu.

To istotna informacja dla przemysłów i krajów UE oraz Stanów Zjednoczonych, które bronią swoich rynków przez podnoszenie ceł i wprowadzenie restrykcji pozataryfowych. To droga prowadząca do podrożenia produkcji i pogorszenia konkurencji na rynku międzynarodowym. A liczba konkurentów UE i Stanów Zjednoczonych szybko rośnie. Obok Chin, na rynek światowy ze swoimi produktami wysokiej jakości weszła już dawno Turcja i Republika Korei, a dołączyły Indie, Wietnam i inne kraje azjatyckie. Włączają się kraje afrykańskie, silne wspierane inwestycjami Chin. 

— W ciągu najbliższych trzech dekad Chiny awansują w rankingach z obecnego 6. miejsca do rywalizującego z OECD regionu Azji i Pacyfiku jako najbardziej zelektryfikowany region na świecie — zauważa Remi Eriksen. Elektryfikacja kraju będzie miała swoje konsekwencje w postaci osiągnięcia szczytowego zapotrzebowania na energię końcową w 2030 r. 

Ale w następnych latach doprowadzi do spadku o 20% do 2050 r. Spowodowane będzie to wpływem upowszechnienia się rozwiązań  zwiększających efektywność energetyczną. I tego trendu nie zmieni rynek konsumpcyjny i rosnący dobrobyt chińskich gospodarstw domowych. Strukturalna zmiana gospodarcza w kierunku bardziej zautomatyzowanej bazy produkcyjnej i większego sektora usług będzie również miała wpływ na charakter i skalę zapotrzebowania na energię. 

Niezależność energetyczna – cel strategiczny


Niezależność energetyczna jest kluczową wytyczną strategii chińskiej polityki energetycznej. W sektorze energetycznym węgiel produkowany w kraju jest zastępowany w coraz większym stopniu przez odnawialne źródła energii produkowane w kraju. Eksperci DNV prognozują, że „Większość ropy i gazu będzie nadal importowana, choć do 2050 r. zużycie ropy spadnie o połowę w stosunku do szczytowego poziomu w 2027 r. Zużycie gazu ziemnego pozostanie wysokie do 2050 r.”

Chiny, które już przodują w inwestycjach w energię odnawialną, do 2050 r. zbudują powiększą pięciokrotnie stan instalacji energii odnawialnej. W efekcie rynek energii Chin zmieni się radykalnie w XXI wieku. Udział energii OZE dostarczanej do przedsiębiorstw i gospodarstw domowych wzrośnie z 30% obecnie  do 55% w 2035 r. i 88% w 2050 r. Z danych pozyskanych ze źródeł rządowych wynika, że liczba instalacji jądrowych podwoi się w wartościach bezwzględnych, ale udział energii jądrowej w produkcji energii pozostaje niewielki i wyniesie około 5% w 2050 r.

Figure 6. China's installed electricity generating capacity by type, 2022

EIA w 2023 r. informowała, że w 2022 roku największą dynamiką odnotowała produkcja ze źródeł ekologicznych, w tym hydroenergetyka. Produkcja energii wiatrowej wzrosła  w 2022 r. najszybciej, bo o 24% w porównaniu z 2021 r. Wzrósł także jej udział w całkowitej krajowej produkcji energii elektrycznej, z 8% do 9%. Produkcja energii z paneli słonecznych wzrosła o 22%. Jej udział w całkowitej produkcji energii elektrycznej wzrósł z 4% w 2021 r. do 5% w 2022 r. Produkcja energetyki wodnej wzrosła o 2% pomimo susz, które utrudniały stabilne działanie hydroelektrowni. Jednak całkowita moc energii wodnej wynosząca 1300 terawatogodzin była nadal nieco niższa od szczytu osiągniętego w 2020 r. 

Chiny wykazują dużą aktywność w zapewnianiu stabilizacji na rynku dostaw energii. W tym celu stawiają na  magazynowanie energii. Jednym ze strategicznych działań jest budowa  elektrowni szczytowo-pompowych. Ich celem jest wspomóc w utrzymaniu odporności sieci na wahania dostaw z szybko rozwijanych elektrowni wiatrowych i słonecznych. 

- Przy mocy 50 GW Chiny dysponują 30% światowej mocy operacyjnej. Obecnie w budowie jest dodatkowe 89 GW mocy, a kolejne 276 GW mocy jest na różnych etapach rozwoju – informuje EIA i podkreśla, że „Chiny inwestują również w magazyny na bazie akumulatorów i planują dodać do 2030 r. około 100 GW pojemności magazynowania”.

Ekonomia skali spowoduje, że ta masowa produkcja związana z upowszechnieniem technologii OZE w Chinach będzie miała swój wymiar globalny. Bowiem nie tylko Chiny będą korzystać z rozbudowanego potencjału produkcyjnego i logistyki. Niewątpliwie produkty z Chin związane z energetyką opartą na źródłach odnawialnych, tak jak panele słoneczne, będą podbijały świat, w tym rynek UE. 


DNV prognozuje, że „Do połowy stulecia energia słoneczna i wiatrowa będą zapewniać około 38% energii elektrycznej. W przypadku energii słonecznej ponad jedna trzecia zainstalowanej mocy będzie korzystać z magazynów”. 

Dynamicznie rozwijająca się energetyka wiatrowa zapewni 77% energii produkowanej przez instalacje lądowe. W połowie XXI wieku 20% energii elektrycznej będzie dostarczana przez stacjonarne MEW. Natomiast 3% energii zapewnią pływające MEW. Dynamika wzrostu wykorzystania energii słonecznej i wiatrowej wynika z systematycznej obniżki kosztów produkcji. Przewiduje się, że obie technologie staną się najtańszymi źródłami energii w 2050 r. W chinach. Czy również w Europie?

Postęp technologiczny w produkcji ogniw oraz kompletnych lądowych i morskich elektrowni wiatrowych osiągnięty przez Chiny musi odbić się gospodarczym echem w Unii Europejskiej i na kontynencie amerykańskim. Nie unikniemy importu produktów Chin, które mają dostęp do surowców strategicznych i technologii i umieją wykorzystać je efektywniej kosztowo. 

Na ekonomii skali w produkcji systemów wytwarzania OZE skorzysta transport morski i porty. Masowa import wyrobów dla OZE oraz w najbliższej perspektywie instalacji wodorowych wygeneruje nową masą ładunków ponadgabarytowych i w kontenerach. Połączenia między portami Chin i EU na pewno ożyją. Transformacja energetyczna w Chinach przyczyni się w sposób pośredni do ożywienia transportu morskiego i terminali portów morskich. 

źródła: BloombergNEF, DNV, EIA

Fot. Depositphotos

Partnerzy portalu

port_gdańsk_390x100_2023

Dziękujemy za wysłane grafiki.