Z udziałem władz, kadry dowódczej sił morskich oraz przedstawicieli branży stoczniowej odbyły się 9 sierpnia br. chrzest i wodowanie pierwszej fregaty nowej serii. Stanowi to element zakrojonej na szeroką skalę modernizacji Marynarki Wojennej Brazylii (Marinha do Brasil). Nowy okręt jest oparty na platformie MEKO, podobnie jak polska korweta patrolowa ORP Ślązak.

Ceremonia chrztu i wodowania fregaty o numerze konstrukcyjnym F200 oznacza kolejny kamień milowy w sektorze okrętów nawodnych Thyssenkrupp Marine Systems (TKMS). Niemiecki koncern stoczniowy opracowuje i produkuje najnowocześniejsze okręty podwodne i nawodne, jednocześnie konsekwentnie dostarczając niezawodne i wysokowydajne systemy obrony morskiej marynarkom wojennym na całym świecie. Dzięki temu ma być jedynym dostawcą w Niemczech, który łączy pod jednym dachem sektory okrętów nawodnych i podwodnych, w tym także elektronikę morską.

Na tą wyjątkową uroczystość w stoczni Thyssenkrupp Estaleiro Brasil Sul w Itajaí w stanie Santa Catarina przybyło 550 gości, wśród nich prezydent Brazylii Luiz Inácio Lula da Silva, a także brazylijski minister obrony José Múcio Monteiro oraz wysocy rangą przedstawiciele Brazylii a także Niemiec. Matką chrzestną fregaty Tamandaré" była Vera Brennand, żona brazylijskiego ministra obrony. Pojawili się także przedstawiciele agencji zamówień publicznych EMGEPRON i firmy Águas Azuis, założonej przez Thyssenkrupp, Embraer Defense & Security i Atech.

Wydarzenie odbywa się dwa miesiące po położeniu stępki pod drugą zaplanowaną fregatę, Jerônimo de Albuquerque. Program budowy okrętów typu Tamandaré jest jednym z największych obecnie prowadzonych przedsięwzięć budowlanych dla sił morskich Brazylii i został opracowany przy pomocy lokalnej siły roboczej oraz transferu technologii zarządzanego przez TKMS. W 2020 roku niemiecka firma podpisała umowę nabycia stoczni w Itajaí w Brazylii, gdzie obecnie w ramach programu Tamandaré zatrudnionych jest łącznie 1300 osób. Zakład ma kluczowe znaczenie strategiczne: Zostanie on później przekształcony w istotne centrum innowacji stoczniowych dla Ameryki Południowej, aby zapewnić szybszą obsługę klienta i zaopatrywanie rynków zbytu na miejscu, z korzyścią zarówno dla TKMS, jak i lokalnego przemysłu.

Z racji na znaczenie budowy fregat dla obronności oraz rozwoju przemysłu stoczniowego nie dziwić może określanie tego przedsięwzięcia "Brazylijskim Miecznikiem", odnosząc się do polskiego programu budowy nowych okrętów dla marynarki wojennej.

- Jako "Maritime Powerhouse" łączymy wszystkie rozwiązania techniczne pod jednym dachem, dowodzimy globalnymi zdolnościami produkcyjnymi i dostarczamy naszym klientom rozwiązania dostosowane do ich potrzeb. Brazylia jest naszym centrum w Ameryce Południowej, co w szczególności podkreśla nasze bliskie partnerstwo z brazylijską marynarką wojenną. Okręty typu Tamandaré spełniają najnowsze standardy technologiczne, a także zapewniają wysoką lokalną wartość dodaną. Nasze partnerstwo jest korzystne zarówno dla Brazylii, jak i dla Thyssenkrupp Marine Systems. Dlatego serdecznie dziękuję wszystkim zaangażowanym, prezydentowi Lula da Silva, brazylijskiej marynarce wojennej, Águas Azuis i naszym około 900 pracownikom - wskazał Oliver Burkhard, prezes Thyssenkrupp Marine Systems.

Długość fregaty wynosi 107 metrów, a wyporność to 3 500 ton. Załoga liczy 136 osób. Maksymalna prędkość jednostki to 25,5 węzła, natomiast maksymalny zasięg działania to 5 000 mil morskich. Napęd jest konwencjonalny w wersji CODAD (diesel + diesel), na który składają się silniki wysokoprężne MAN V12 28/33D o mocy 5460 kW oraz cztery Caterpillar C32 1417 kW. W skład wyposażenia wchodzą m.in. radar Hensoldt TRS-4D, Raytheon X-band, systemy kontroli uzbrojenia Thales STIR 1.2 EO Mk2 i Safran PASEO XLR, system walki elektronicznej Omnisys MAGE Defensor Mk3, systemy wystrzeliwania wabików Terma C-Guard, sonar Atlas Elektronik ASO 713 i system łączności SATCOM. Uzbrojenie stanowią armata morska Oto Melara 76 mm Super Rapid, system artyleryjski obrony bezpośredniej Rheinmetall Sea Snake 30 mm, dwa automatyczne systemy broni FN Herstal Sea DeFNnder 12,7 mm, 12-komorowy system wyrzutni pocisków przeciwlotniczych GWS.35 dla pocisków MBDA CAMM, osiem pocisków przeciwokrętowych MANSUP, dwie potrójne wyrzutnie SEA TLS-TT dla torped Mark 46 do zwalczania okrętów podwodnych. Fregata ma posiadać lądowisko i hangar do transportu śmigłowca (S-70B Seahawk/Airbus H225M/Super Lynx Mk.21B) a także bezzałogowego pojazdu latającego ScanEagle.

Zaplanowane cztery fregaty są budowane w Itajaí, który ma stać się stoczniowym hubem dla Ameryki Południowej o powierzchni produkcyjnej 310 000 me. W ten sposób TKMS chce skuteczniej obsługiwać swoich klientów w Ameryce Południowej i łączyć swoje usługi w całym regionie. Stocznia charakteryzuje się wysoce wyspecjalizowanymi zakładami, wystarczającą zdolnością produkcyjną i dobrą infrastrukturą, na przykład najnowocześniejszym w Brazylii dokiem pływającym o pojemności 7 000 ton. Wyznaczać to obiecujący kurs dla krajowej branży stoczniowej, który oferuje perspektywę przyjęcia kolejnych zamówień i sprzyja wzmocnieniu regionalnych struktur tworzenia wartości. 

Aby jeszcze bardziej wzmocnić swoją konkurencyjność i elastyczność w zaspokajaniu potrzeb klientów, nie tylko w zakresie dostaw wysokiej klasy okrętów, ale także usług posprzedażowych, TKMS zainwestował ostatnio znaczne środki w swoją brazylijską stocznię, kupując dok pływający do wodowania i dokowania statków. Należy to postrzegać jako wyraźne zobowiązanie thyssenkrupp Marine Systems do długoterminowego zaangażowania w regionie.

Wodowanie fregaty ma stanowić istotny moment w historii rozwoju brazylijskiej branży stoczniowej w sektorze budowy okrętów nawodnych. TKMS wykorzystuje tu swoje doświadczenie m.in. z budowy i dostarczenia również opartych na platformie MEKO fregat typu Al-Azis dla Marynarki Wojennej Egiptu. Czwarta fregata tej serii została zwodowana na początku grudnia 2023 roku i jest obecnie ukończona w ścisłej współpracy z TKMS w egipskiej stoczni w Aleksandrii. Wszystkie one opierają się na platformie MEKO, będącej podstawą dla wielu okrętów z całego świata, będącej towarem eksportowym TKMS. Wśród dziesiątków okrętów powstałych na bazie tej platformy jest polska korweta patrolowa ORP Ślązak. W ostatnim czasie niemiecka firma złożyła ofertę Australii w zakresie budowy nowych okrętów i wymiany w zakresie wiedzy technologicznej.

Aby utrzymać przewagę konkurencyjną i przyspieszyć rozwój firmy, thyssenkrupp jako właściciel i globalna firma inwestycyjna Carlyle badają potencjalną współpracę w zakresie planowanej niezależności thyssenkrupp Marine Systems. Firmy zgodziły się na przeprowadzenie dogłębnego przeglądu i wyceny. Przedmiotem tej wyceny jest ewentualna częściowa sprzedaż na rzecz Carlyle. Jednocześnie trwają rozmowy z niemieckim rządem i bankiem KfW na temat udziału państwa w thyssenkrupp Marine Systems.

Budowa fregat nie jest jedynym z ważnych przedsięwzięć stoczniowych Brazylii. Właściwie obok trwają prace nad okrętami podwodnymi typu Riachuelo, powstającymi przy współpracy z francuskim koncernem Naval Group w ramach programu PROSUB (Programa de Desenvolvimento de Submarinos). W marcu tego roku odbyła się w stoczni Itaguai ceremonia wodowania przyszłego Tonelero (S42) w stoczni Itaguai, trzeciej jednostki z czterech zaplanowanych, podkreślając ambicje kraju w zakresie modernizacji sił morskich. W przyszłości na terenie tego zakładu, przy współpracy z francuskim przemysłem stoczniowym, ma powstać pierwszy w Ameryce Południowej okręt podwodny z napędem atomowym. Dlatego też w Iperó siły morskie Brazylii budują laboratorium, którego głównym celem jest bezpieczna walidacja działania morskiego reaktora jądrowego oraz różnych zintegrowanych z nim systemów elektromechanicznych i sterujących. W ten sposób kraj ma zyskać istotny zastrzyk innowacji, który można będzie przenieść także na energetykę jądrową. Po zakończeniu testów powstały tam reaktor zostanie zamontowany i zainstalowany na okręcie podwodnym Álvaro Alberto w kompleksie marynarki wojennej Itaguaí. Powstaną również specjalne obiekty i suche doki na potrzeby budowy i konserwacji okrętów podwodnych o napędzie atomowym, dzięki czemu Brazylia dołączy do elitarnego grona państw posiadających jednostki podwodne klasy SSN.